Y VĂN BẤT LIỄU NGHĨA
Thầy cùng đoàn hành hương thăm viếng một số di tích Phật giáo nam truyền ở mấy nước lân bang. Trên đường đi đến một ngôi chùa, thấy một thiếu phụ té. Thầy cúi xuống toan đỡ dậy, nào ngờ chị ta xua tay la lối, nhiều người địa phương cũng tỏ vẻ không hài lòng. Ngạc nhiên quá thầy nhờ người thông dịch hỏi taị sao. Anh ta hỏi và lập lại lời của họ:
- Tu sĩ Phật giáo không được đụng người nữ, nếu đụng chạm sẽ mất hết giới hạnh.
Thầy nhìn cả đoàn cảm thán:
- Đây là điển hình y văn bất liễu nghĩa.
ĐẠI NGÔN
Được sự nâng đỡ của quan quyền thế tục, thầy danh văn ngày càng nổi tiếng trong thiên hạ, uy lực to như núi. Người ta đồn rằng: “Muốn lên hay xuống đều phải qua tay thầy ấy!” Đám đệ tử tâng bốc, dùng toàn sáo ngữ đại ngôn:
- Sư phụ là bậc đại tu hành, đại ngộ thật xứng danh đại sư.
Có vị học giả trong một hộị nghị cười ruồi bảo:
- Phổ Hiền, Quán Âm… chỉ xưng đại sĩ. Ông ấy nhận mình đại sư, xem ra còn cao hơn. Thật đúng là thời đại đại ngôn, đại ngữ e rằng sẽ chuốc đại họa!
HỮU HẠN VÀ VÔ HẠN
Sau khi triều đình hé mở cửa một chút, kinh tế bắt đầu khấm khá, nhiều người lập hãng làm ăn khấm khá nhưng xem ra những kẻ cơ hội nhiều quá. Công ty trách nhiệm hữu hạn mọc ra như nấm sau mưa. Thực chất chỉ là “mượn đầu heo nấu cháo,” dùng bảng hiệu để lường gạt. Vì vậy nhiều công ty sáng tưng bừng khai trương, chiều âm thầm đóng cửa, ôm tiền thiên hạ bỏ trốn. Có nhà báo dũng cảm viết rằng:
- Năng lực, vốn liếng, trách nhiệm thì hữu hạn mà lòng tham, tính lưu manh và liều lĩnh thì vô hạn.
BÁO CHÍ
Đậu xưa nay chuyên viết linh tinh đủ thứ chuyện: đánh ghen, giựt chồng, chân dài, đại gia… chuyện ăn chơi tình, tiền, tù, tội… Một hôm lòng yêu nước thức dậy, Đậu lấy can đảm viết về những vấn đề dân tình, quốc sự. Mấy hôm sau Đậu bị mời đi họp. Có người lạ đến nói với Đậu rằng:
- Anh có hai con đang ăn học, mua nhà, xe trả góp… Đừng để chuyện báo chí nó làm bí cháo cơm của mình; hơn nữa bây giờ ra đường dễ bị tai nạn lắm!
Đậu về váng đầu hoa mắt nằm bẹp bỏ cả cháo cơm.
ĐẤU TRANH
Ngày còn chu du các xứ ngoại quan, bang chủ được các hồng giáo chủ chỉ giáo và truyền cho tính sắt đá máu lửa. Đặc biệt có tổ sư còn dạy: “Cái vốn không có nhưng cứ nói mãi nó sẽ thành có,” hoặc “Có đè đầu cỡi cổ thì có đấu tranh”… Nhờ vậy bang chủ về kinh dễ dàng. Dưới trào bang chủ dân ta thán ngút trời xanh, không còn đường sống nữa nên dân laị đấu tranh. Bang chủ cười gằn:
- Đấu tranh thì trâu đánh sẽ tránh đâu?
Dân kéo đến phủ đường hò hét:
- Chúng tôi đâu tránh việc đấu tranh!
GỌI MÌNH BẰNG ANH
Vương về kinh, truy sát những kẻ liên can đến cựu trào, Đô đốc may mắn trốn thoát. Ẩn thân sống chung với những người thượng ở miền thượng du. Một đêm mưa có kẻ lẻn đến lán ngài nghị. Ngài khảng khái:
- Thiên hạ vốn của chung nào phải riêng của chủ ta, dân lầm than lắm rồi, binh đao chỉ thêm tổn hại chứ có ích gì!
Dân trong vùng biết chuyện nhưng giấu kín và hết lòng che chở ngài. Họ truyền cho con trẻ câu ca dao:
- Ai cho miếu lớn hơn đình
Bậu có chồng mặc bậu, bậu vẫn gọi mình bằng anh.
Xem thêm:
